آیا انسان پس از مرگ یکباره وارد عالم قیامت میشود و کارش یکسره میگردد، و یا انسان در فاصله مرگ و قیامت یک عالم خاصی را طی میکند و هنگامی که قیامت کبری بپا شد وارد عالم قیامت میگردد؟(و البته این را هم میدانیم که تنها خدا میداند که قیامت کبری کی بپا میشود. حتی پیامبران نیز از این مطلب اظهار بی اطلاعی کردهاند.)
مطابق آنچه از نصوص قرآن کریم و اخبار و روایات متواتر و غیر قابل انکاری که از رسول اکرم و ائمه اطهار (علیهم السلام) رسیده است استفاده میشود، هیچ کس بلافاصله پس از مرگ وارد عالم قیامت کبری نمیشود، زیرا قیامت کبری مقارن است با یک سلسله انقلابها و دگرگونیهای کلی در همه موجودات زمینی و آسمانی که ما سراغ داریم یعنی کوهها، دریاها، ماه، خورشید، ستارگان، کهکشانها.
هنگام قیامت کبری هیچ چیزی در وضع موجود باقی نمیماند. به علاوه در قیامت کبری اولین و آخرین جمع میشوند، و ما میبینیم که هنوز نظام جهان برقرار است و شاید میلیونها و بلکه میلیاردها سال دیگر نیز برقرار باشد و میلیاردها میلیارد انسان دیگر بعد از این بیایند.
همچنین از نظر قرآن کریم هیچ کس در فاصله مرگ و قیامت کبری در خاموشی و بی حسی فرو نمیرود، یعنی چنین نیست که انسان پس از مردن در حالی شبیه بیهوشی فرو رود و هیچ چیز را احساس نکند، نه لذتی داشته باشد نه المی(درد)، نه سروری داشته باشد و نه اندوهی. بلکه انسان بلافاصله پس از مرگ وارد مرحلهای دیگر از حیات میگردد که همه چیز را حس میکند، از چیزهایی لذت میبرد و از چیزهای دیگر رنج، البته لذت و رنجش بستگی دارد به افکار و اخلاق و اعمالش در دنیا.
این مرحله ادامه دارد تا آنگاه که قیامت کبری بپا شود. در آن هنگام در اثر یک سلسله انقلابها و دگرگونیهای بی نظیر که در آن واحد جهان را فرا میگیرد و از دورترین ستارگان گرفته تا زمین ما همه مشمول آن دگرگونی میشوند، این مرحله یا این عالم که برای هر کسی یک فاصله و حد وسط میان دنیا و قیامت میشود، پایان میپذیرد.
پس، از نظر قرآن کریم عالم پس از مرگ در دو مرحله صورت میگیرد، و به تعبیر صحیحتر، انسان پس از مرگ دو عالم را طی میکند: عالمی که مانند عالم دنیا پایان میپذیرد و «عالم برزخ» نامیده میشود، دیگر عالم قیامت کبری که به هیچ وجه پایان نمیپذیرد.
منبع : سایت تبیان
منبع:
مجموعه آثار، ج 2، ص 513، استاد شهید مرتضی مطهری، با تصرف .